Συχνές Ερωτήσεις

Συχνές Ερωτήσεις

Γιατί το περιεχόμενο του παρόντος ιστοτόπου αφορά αποκλειστικά της ύλη της Β΄ Γυμνασίου;

Η σύνθεση του περιεχομένου του παρόντος ιστοτόπου ξεκίνησε με σκοπό να βοηθήσει μία νεαρή μαθήτρια δεκατεσσάρων τότε ετών να δει την Βυζαντινή Ιστορία με άλλο μάτι, αλλά και να μαθαίνει το μάθημα της επομένης ημέρας πιο εύκολα και πιο ευχάριστα. Αργότερα η έκταση του υλικού διευρύνθηκε για να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του σχολικού βιβλίου της συγκεκριμένης τάξης του Γυμνασίου. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του όλου εγχειρήματος, επισκεφτείτε την σχετική σελίδα του παρόντος blog.

Πρόκειται η «Εμπέδωση και Ψυχαγωγία» να δημοσιεύσει μελλοντικά κάποιο ανάλογο πόνημα με αντικείμενο την Ιστορία άλλων τάξεων ή άλλα μαθήματα;

Στο άμεσο μέλλον τουλάχιστον, μάλλον όχι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μελλοντικά δεν θα υπάρξει κάποια επέκταση του αρχικού εγχειρήματος (από το 2021 και μετά). Συγκριτικά πιθανότερη πάντως είναι μία επέκταση στο υλικό της Ιστορίας των άλλων τάξεων του Γυμνασίου ή ακόμα και του Λυκείου, παρά μία επέκταση σε άλλα φιλολογικά μαθήματα. Το επόμενο εγχείρημα, όταν και αν λάβει χώρα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αφορά την αρχαία Ιστορία (της Α΄ Γυμνασίου ή Λυκείου).

Το υλικό που παρέχεται στον παρόντα διαδικτυακό τόπο καλύπτει πλήρως την ύλη του σχολικού βιβλίου;

Όχι, αλλά καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της και συγκεκριμένα αυτό το οποίο συνήθως προλαβαίνει να διδαχθεί, δεδομένης της συνάρτησης του περιορισμένου χρόνου διδασκαλίας του μαθήματος και της εκτεταμένης ύλης του. Συγκεκριμένα, δεν καλύπτεται η ενότητα 7 του σχολικού βιβλίου, τα κεφάλαια της οποίας αφορούν την μετά το 1453 εποχή, καθώς ξεφεύγουν από τον υπότιτλο του όλου εγχειρήματος: «Η Ιστορία των Βυζαντινών Χρόνων». Ακόμα δεν καλύπτονται επί του παρόντος η υποενότητα 6.2, καθώς και το τελευταίο κεφάλαιο της υποενότητας 6.1, για λόγους που άπτονται της αφιέρωσης του παρόντος ιστολογίου. Συγκεκριμένα, ο θάνατος της φιλολογικής επιμελήτριας των κειμένων το 2015, στην οποία και είναι αφιερωμένος ο εν λόγω ιστότοπος, σταμάτησε για συναισθηματικούς λόγους και την παραγωγή του όλου έργου. Μελλοντικά πάντως, πιθανότατα το περιεχόμενο του ιστολογίου να εμπλουτιστεί με 5 ακόμα Σταυρόλεξα για την ολοκλήρωση της κάλυψης της ενότητας 6 του σχολικού βιβλίου. Εν κατακλείδι, το αρχικό υλικό του παρόντος ιστολογίου καλύπτει τις ενότητες 1, 2, 3, 4 και 5 του σχολικού βιβλίου και από την ενότητα 6, τα κεφάλαια 6.1.1 και 6.1.2.

Μπορεί η χρήση του υλικού του παρόντος ιστοτόπου να υποκαταστήσει το διάβασμα από το σχολικό βιβλίο;

Όχι. Το υλικό που διατίθεται δωρεάν σε αυτόν τον διαδικτυακό τόπο δεν στοχεύει να υποκαταστήσει, αλλά μάλλον να συμπληρώσει το σχολικό βιβλίο. Η μελέτη του κειμένου του μαθήματος στο σχολικό βιβλίο αποτελεί προϋπόθεση για την επίλυση των σταυρολέξων και των λοιπών παιχνιδιών αυτού του blog, τα οποία στοχεύουν στην ευχάριστη εμπέδωση ήδη διδαγμένων γνώσεων και όχι στον εμπλουτισμό τους.

Τι ακριβώς προσφέρει στον μαθητή ή στην μαθήτρια η ενασχόληση με το υλικό που διατίθεται στον παρόντα διαδικτυακό τόπο;

Το υλικό που διατίθεται από την «Εμπέδωση και Ψυχαγωγία» στοχεύει στο να βοηθήσει τον μαθητή με την εμπέδωση του μαθήματός του, τόσο όταν διαβάζει το μάθημά του για την επομένη, όσο και πριν από τις προαγωγικές εξετάσεις, στο τέλος της χρονιάς. Χρησιμοποιώντας το, οι μαθητές καταφέρνουν να μάθουν το μάθημά τους με τρόπο σίγουρα πιο ευχάριστο από την στείρα αποστήθιση του κειμένου του βιβλίου, ενώ παράλληλα, μαθαίνουν να αναζητούν στοιχεία από το ίδιο τους το σχολικό βιβλίο, για να απαντήσουν ερωτήσεις που τους δυσκολεύουν, κατακτώντας έτσι την αρετή της έρευνας, η οποία αναμφιβόλως θα χρειαστεί σε όσους και όσες εξ αυτών θα αποφασίσουν να συνεχίσουν μελλοντικά τις σπουδές τους στο Πανεπιστήμιο. Έχει αποδειχθεί άλλωστε ότι η μάθηση μέσα από το παιχνίδι (παιγνιώδης μάθηση), αλλά και μέσα από την αναζήτηση (διερευνητική μάθηση), έχουν ασφαλέστερα και μονιμότερα αποτελέσματα απ’ ό,τι η λεγόμενη παπαγαλία, ήτοι η πεπαλαιωμένη πλέον στείρα αποστήθιση ενός κειμένου.

Έχω δικαίωμα να εκτυπώσω το υλικό που διατίθεται στον παρόντα διαδικτυακό τόπο;

Ναι. Ο καθένας έχει δικαίωμα να τυπώσει το εκπαιδευτικό υλικό που παρέχεται από την σελίδα αυτή, υπό την μορφή αρχείων PDF και PNG,  υπό τον όρο όμως ότι θα το κάνει σύμφωνα με τα Δικαιώματα Χρήσης που εκχωρούνται από τον πνευματικό δημιουργό των σταυρολέξων και των άλλων παιχνιδιών. Επιπλέον, στην σελίδα Οδηγίες Χρήσης, μπορείτε να βρείτε και σαφείς Οδηγίες Εκτύπωσης για τα αρχεία τύπου PDF που θα βρείτε. Ακολουθώντας τες, θα έχετε το βέλτιστο αποτέλεσμα εκτύπωσης.

Είμαι καθηγητής, προγυμναστής ή φροντιστής. Έχω το δικαίωμα να χρησιμοποιήσω στην δουλειά μου το υλικό που διατίθεται στον παρόντα ιστότοπο;

Ναι. Με χαρά ο πνευματικός δημιουργός του εκπαιδευτικού υλικού που παρέχει η «Εμπέδωση και Ψυχαγωγία» σας εκχωρεί το δικαίωμα δωρεάν χρήσης του υλικού αυτού για εκπαιδευτικούς σκοπούς, υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στην σελίδα για τα Δικαιώματα Χρήσης του υλικού της ιστοσελίδας. Επιπροσθέτως, στις Οδηγίες Χρήσης, θα βρείτε και μία σειρά από ιδέες για το πώς να χρησιμοποιήσετε το υλικό αυτό σε μία σύγχρονη τάξη, με γνώμονα την καθολική συμμετοχή των μαθητών, αλλά και την μεγαλύτερη οικονομία σε χαρτί εκτύπωσης και μελάνι.

Είμαι γονέας, συγγενής ή κηδεμόνας και το παιδί μου ετοιμάζεται να ξεκινήσει ή έχει ήδη ξεκινήσει την Β΄ Τάξη του Γυμνασίου. Θα μπορέσει το υλικό αυτού του διαδικτυακού τόπου να κάνει το παιδί μου να ενδιαφερθεί για το μάθημα της Ιστορίας;

Πιθανότατα. Η μάθηση μέσα από το παιχνίδι, σίγουρα θα κάνει το παιδί σας να δει το μάθημα της Βυζαντινής Ιστορίας, από μία τελείως διαφορετική οπτική γωνία και θα κάνει την εμπέδωσή του πολύ πιο ευχάριστη και ξεκούραστη απ’ ό,τι είναι κανονικά. Ωστόσο οι δυνατότητες του εν λόγω υλικού είναι περιορισμένες, υπό την έννοια ότι αυτό δεν μπορεί εύκολα -και σίγουρα όχι εν ριπή οφθαλμού- να αναιρέσει τυχόν προϋπάρχουσες αρνητικές προκαταλήψεις του παιδιού σας απέναντι στην Ιστορία, οφειλόμενες σε σχολικούς παράγοντες, άσχετους με το ίδιο το παρεχόμενο υλικό. Αν λόγου χάριν, ένας καθηγητής έχει τυχόν κάνει -άθελά του, βέβαια- το παιδί σας να αδιαφορήσει για το μάθημα αυτό (π.χ. ελλείψει μεταδοτικότητας ή λόγω γρήγορων ρυθμών παράδοσης της ύλης), η διόρθωση της κατάστασης αυτής δεν θα γίνει γρήγορα, αλλά το υλικό του παρόντος διαδικτυακού τόπου φιλοδοξεί να συμβάλλει στην επίλυση του προβλήματος. Στην σελίδα με τις Οδηγίες Χρήσης, μπορείτε να βρείτε και κάποιες ιδέες, για το πώς να τραβήξετε το ενδιαφέρον του παιδιού σας και να το προτρέψετε να δει την Ιστορία πιο θετικά, με την βοήθεια του υλικού αυτής της σελίδας.

Πώς θα ξεχωρίζω αν ένα σταυρόλεξο ή άλλο παιχνίδι που διατίθεται σε αυτό το blog αφορά στο μάθημα της ημέρας ή είναι γενικής φύσεως;

Αναφορικά με τα κλασικά σταυρόλεξα, όλα τους, με μόνη εξαίρεση το ένα, ο τίτλος του οποίου το προσδιορίζει ως σταυρόλεξο γενικής φύσεως, αφορούν στο μάθημα της ημέρας και ανταποκρίνονται κατά κανόνα σε ένα και μόνο κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου. Ειδική περίπτωση αποτελούν επιπλέον δύο κλασικά σταυρόλεξα που αναφέρονται το κάθε ένα σε μία υποενότητα δύο κεφαλαίων και όχι σε ένα και μόνο κεφάλαιο (στην περίπτωση των υποενοτήτων 2.1 και 2.2). Τα ανεξάρτητα κάθετα σταυρόλεξα αφορούν επίσης ένα κεφάλαιο έκαστο, με εξαίρεση πάλι ένα που αφορά δύο συνεχόμενα κεφάλαια (τα 6.1 και 6.2). Το ένα από τα δύο σύνθετα κρυπτόλεξα/σταυρόλεξα είναι γενικής φύσεως, ενώ το δεύτερο αφορά μία και μόνο ενότητα του βιβλίου (την ενότητα 5). Τα δύο κρυπτόλεξα γεωγραφικής φύσεως αφορούν το σύνολο της διδακτέας ύλης, ενώ γενικής φύσεως είναι και όλα τα κωδικοποιημένα κρυπτόλεξα. Για την διευκόλυνση πάντως των μαθητών, υπάρχουν δύο αναρτήσεις με πίνακες διδακτικών παιχνιδιών: μία που αφορά διδακτικά παιχνίδια κατάλληλα για το μάθημα της ημέρας που αντιστοιχούν σε ένα κεφάλαιο ή σε μία ενότητα ή υποενότητα του βιβλίου, και μία που αφορά τα διδακτικά παιχνίδια γενικής φύσεως. 

Πώς θα ξέρω σε ποιες σελίδες του σχολικού βιβλίου να αναζητήσω τις απαντήσεις του κάθε σταυρολέξου ή τα στοιχεία που χρειάζομαι για ένα κρυπτόλεξο;

Όταν το παιχνίδι αφορά το μάθημα της ημέρας ή μία και μόνο υποενότητα ή ενότητα του σχολικού βιβλίου, το εκτυπώσιμο αρχείο PDF, στο οποίο θα το βρείτε, φέρει στο κάτω μέρος του υποσημείωση που παραπέμπει στις ανάλογες σελίδες του σχολικού βιβλίου. Επιπροσθέτως για όλα τα παιχνίδια, εξαιρουμένων μόνο των δύο που έχουν φύση γεωγραφική, υπάρχουν μηνύματα που θα σας παρουσιαστούν, παραπέμποντας σε συγκεκριμένες, διάσπαρτες στο σχολικό βιβλίο, σελίδες (που αντιστοιχούν σε κεφάλαια). Τα εν λόγω μηνύματα θα παρεμβληθούν, μόλις ο χρήστης αιτηθεί πρόσβασης στην λύση του παιχνιδιού. Στόχος των μηνυμάτων αυτών, είναι να τον αποτρέψουν από το να δει απευθείας τις λύσεις και να τον παραπέμψουν να τις αναζητήσει στο σχολικό βιβλίο. Βεβαίως, ο χρήστης πάντα έχει την δυνατότητα (που όμως δεν συνιστάται), να τα παραβλέψει και να προβάλει στην οθόνη του τις λύσεις των παιχνιδιών, ακόμα και αν δεν τα έχει ολοκληρώσει…

Είμαι μαθητής. Θέλω να χρησιμοποιήσω το περιεχόμενο του ιστοτόπου για να βοηθηθώ στην μελέτη μου, αλλά για κάποιον λόγο δεν έχω αυτήν την στιγμή μπροστά μου το βιβλίο της Ιστορίας και δεν μου είναι εύκολο να το βρω άμεσα. Δεδομένου του ότι το υλικό που προσφέρει το blog είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το κείμενο του βιβλίου, πώς θα μπορέσω να το χρησιμοποιήσω;

Το Υπουργείο Παιδείας έχει δημοσιεύσει το σχολικό βιβλίο και σε ηλεκτρονική μορφή και κάθε μαθητής -και όχι μόνο- μπορεί να έχει δωρεάν πρόσβαση σε αυτό, μέσω Διαδικτύου, απ’ όποιο σημείο της Ελλάδας ή του κόσμου βρίσκεται. Στους σχετικούς με το εγχείρημα αυτό υπερσυνδέσμους, θα βρείτε και το εν λόγω ηλεκτρονικό βιβλίο, το οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε για να το χρησιμοποιήσετε ελεύθερα. Επειδή όμως το εν λόγω e-book έχει μόνο αριθμούς κεφαλαίων και όχι αριθμούς σελίδων, ειδικά links στα ενδιάμεσα μηνύματα μεταξύ του κάθε παιχνιδιού και της λύσης του, ανακατευθύνουν τον χρήστη στα ακριβή κεφάλαια της ηλεκτρονικής έκδοσης του σχολικού βιβλίου.

Υπάρχει περίπτωση να παραγγείλω κάπου επί πληρωμή σε τυπωμένο βιβλίο το σύνολο των σταυρολέξων αυτών;

Προς το παρόν τουλάχιστον, όχι. Αν υπάρξει ζήτηση (γράψτε μας σχετικά στο Facebook), αυτό ενδεχομένως και να συμβεί κάποια στιγμή στο μέλλον. Και να συμβεί πάντως, δεν πρόκειται να επηρεάσει στο παραμικρό την ελεύθερη διακίνηση του έργου αυτού, μέσω του εν λόγω blog.

Παρατήρησα ότι ένα μικρό, άλλα αξιόλογο ποσοστό των ερωτήσεων των σταυρολέξων μπορεί να χαρακτηριστεί ως μάλλον φιλολογικής/γλωσσικής παρά ιστορικής φύσεως. Ποιος ο λόγος της ύπαρξης τέτοιων ερωτήσεων;

Οι λίγες γλωσσικής φύσεως ερωτήσεις που παρεμβάλλονται μεταξύ των ιστορικών ερωτήσεων των σταυρολέξων που θα βρείτε στον παρόντα διαδικτυακό τόπο έχουν τριπλή λειτουργία. Πρώτον, στοχεύουν στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου των μαθητών, κάτι που θα τους βοηθήσει αναμφιβόλως και στο μάθημα της Έκθεσης. Δεύτερον, τέτοιες ερωτήσεις αποσκοπούν στην καταπολέμηση -κατά το μέτρο του δυνατού- του όχι και τόσο σπάνιου φαινομένου της εκμάθησης απ’ έξω ενός κειμένου από κάποιον μαθητή, χωρίς καν να καταλαβαίνει τι σημαίνουν οι λέξεις που το απαρτίζουν… Τρίτον τέλος, τέτοιες ερωτήσεις, σε περίπτωση που κάποιο παιχνίδι χρησιμοποιηθεί μέσα σε μία διδακτική αίθουσα, έχουν σχεδιαστεί για να «προκαλέσουν» την συμμετοχή στο μάθημα της Ιστορίας και μαθητών που στο παρελθόν δεν τα πήγαιναν και τόσο καλά με το μάθημα αυτό, αλλά τα πάνε σχετικά καλά σε άλλα μαθήματα (όπως η Έκθεση ή η Λογοτεχνία)· αν δουν άλλωστε ότι μπορούν να απαντήσουν με ευκολία σωστά σε μία φιλολογικής φύσεως ερώτηση, πιθανότατα θα το δουν πιο ζεστά για να απαντήσουν και στην επόμενη, αμιγώς ιστορικής φύσεως ερώτηση. Σε κάθε περίπτωση πάντως ακόμα και αυτές οι λέξεις που αναζητούνται, χρησιμοποιούνται στο ίδιο το σχολικό βιβλίο.

Παρατήρησα έναν πλεονασμό στην χρήση του γράμματος νι στο τέλος λέξεων (π.χ. τον, την, στον, στην), ακόμα και σε περιπτώσεις που, σύμφωνα με τις επιταγές της Δημοτικής Γλώσσας, το νι δεν πρέπει να μπαίνει. Οφείλεται αυτό σε αμέλεια του δημιουργού και της επιμέλειας;

Όχι. Ο πλεονασμός του γράμματος νι χρησιμοποιείται επί σκοπού και αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του τρόπου γραφής και ομιλίας του δημιουργού του υλικού αυτού του blog· κάτι πολύ παραπάνω από έναν απλό γραμματικό αναχρονισμό. Επιπλέον ο ίδιος δηλώνει υποστηρικτής της χρήσης του νι και δεν θα ήθελε να δει το έργο του να αλλοιώνεται, με την απαλοιφή των γραμμάτων αυτών.

Υπάρχει κάποια κριτική, ιστορική ή ιδεολογική παρέμβαση του δημιουργού των σταυρολέξων στον τρόπο με τον οποίο προσφέρεται το υλικό αυτού του blog;

Καίτοι είναι αδύνατον κάποιος να δημιουργήσει κάτι, χωρίς να αφήσει σε αυτό κάτι από τον ίδιο του τον εαυτό, ο δημιουργός του παρόντος πονήματος μερίμνησε ώστε να μην παρέμβει στον τρόπο με τον οποίο δίνεται η ύλη στο σχολικό βιβλίο, ούτε και να προβεί σε «μικροδιορθώσεις», οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν σύγχυση στον μαθητή. Ως εκ τούτου, η επιστημονική ορθότητα των γραφομένων στο σχολικό βιβλίο δεν αμφισβητείται από το υλικό του ιστοτόπου, ακόμα και αν για κάποια θέματα έχουν διατυπωθεί και άλλες επιστημονικές απόψεις. Το παρόν πόνημα πάντως δεν ασχολείται με επιστημονική κριτική, χωρίς αυτό όμως να σημαίνει αυτομάτως και την πλήρη ταύτιση του δημιουργού του με όλες τις θέσεις των συγγραφέων του διδακτικού βιβλίου. Αν κάπου υπάρχει διαφωνία του δημιουργού με τις θέσεις των συγγραφέων του σχολικού βιβλίου, αυτή δεν εκφράζεται μέσα από το έργο του αυτό, για τον απλούστατο λόγο ότι ο παρών διαδικτυακός τόπος δεν είναι το κατάλληλο μέρος για κάτι τέτοιο. Το σχολικό βιβλίο λοιπόν ακολουθείται εδώ πιστά, χωρίς να κρίνεται η ορθότητα ή μη των γραφομένων σε αυτό.